Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Realizowany w ramach Programu Badań Stosowanych.

 

Lata 2013-2015.

 

 

Celem projektu jest opracowanie i przetestowanie metody oceny bezpieczeństwa przejść dla pieszych przy pomocy automatycznej analizy obrazu wideo. Ocena oparta będzie na wykrywaniu konfliktów ruchowych pomiędzy pojazdami i pieszymi. Sytuacji konfliktowych jest wielokrotnie więcej niż wypadków i dlatego oceny można dokonać na podstawie stosunkowo krótkich okresów obserwacji. W projekcie przewiduje się zastosowanie metody na co najmniej 6 poligonach badawczych, obejmujących różne typy przejść. Analiza statystyczna zaobserwowanych konfliktów pozwoli na obiektywną ocenę skuteczności rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo pieszych na przejściach. Propagowanie najlepszych rozwiązań powinno doprowadzić do spadku liczby pieszych zabitych i rannych na polskich drogach. 

 

Polska ma jedne z najgorszych statystyk wypadkowości pieszych w Unii Europejskiej – w roku 2011 na drogach zginęło 1397 pieszych a 10258 zostało rannych. W Polsce ok. 30% pieszych ofiar wypadków drogowych zostaje potrąconych na oznakowanych przejściach przez jezdnie. Udział pieszych wśród wszystkich zabitych w wypadkach drogowych utrzymuje się w Polasce na bardzo wysokim poziomie i wynosi 34% ogółu zabitych. W całej Unii Europejskiej udział ten to średnio 20%, a w niektórych krajach jak Holandia jedynie 10%. Problem wysokiego zagrożenia pieszych na polskich drogach jest powszechnie znany i był opisywany w literaturze. Wciąż jednak nasza wiedza na temat przyczyn takiego stanu rzeczy jest niewystarczająca dla podjęcia skutecznych działań zaradczych. Wśród wszystkich pieszych ofiar wypadków drogowych w 2011 roku, 15% zabitych (208 osób) i 30% rannych (3124 osoby) zostało potrąconych na przejściach dla pieszych, a więc w miejscach gdzie piesi powinni czuć się bezpiecznie. Poprawa bezpieczeństwa pieszych na przejściach przez jezdnię powinna zatem być celem priorytetowym.

Celem praktycznym projektu jest opracowanie i przetestowanie metody oceny bezpieczeństwa przejść dla pieszych przez jezdnie przy pomocy automatycznej analizy obrazu wideo. Ocena bezpieczeństwa oparta będzie na wykrywaniu konfliktów ruchowych pomiędzy pojazdami i pieszymi, czyli sytuacji, które potencjalnie mogłyby skończyć się wypadkami. Sytuacji konfliktowych jest wielokrotnie więcej niż wypadków – szacuje się, że na jeden wypadek z pieszymi przypada nawet 3000 konfliktów pojazd-pieszy. Dlatego też wykorzystując proponowaną metodę, oceny bezpieczeństwa będzie można dokonać na podstawie kilkumiesięcznych, a nie kilkuletnich obserwacji. Dzięki tej metodzie możliwa będzie obiektywna ocena skuteczności rozwiązań bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) poprawiających bezpieczeństwo pieszych na przejściach przez jezdnie.

 

Realizacja projektu wymagać będzie wykonania następujących zadań:

1. Analiza wypadków na przejściach dla pieszych i wybór poligonów próbnych,

2. Przegląd rozwiązań poprawiających bezpieczeństwo na przejściach,

3. Opracowanie metody rejestracji konfliktów ruchowych,

4. Wybór rozwiązań i poligonów badawczych oraz ich przygotowanie,

5. Badanie bezpieczeństwa pieszych na poligonach – I seria,

6. Analiza danych z I serii pomiarów i udoskonalenie metody badania,

7. Badanie bezpieczeństwa pieszych na poligonach – II seria,

8. Analiza danych z II serii pomiarów,

9. Podsumowanie i przygotowanie raportu końcowego.

 

Każdego roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Zarządy Dróg Wojewódzkich oraz Zarządy Dróg Miejskich inwestują w poprawę bezpieczeństwa pieszych poprzez remonty i przebudowę przejść dla pieszych. Stosowane rozwiązania obejmują m.in.: instalację bądź poprawę oświetlenia przejść, budowę azyli dla pieszych, poprawę oznakowania, wprowadzanie ograniczeń prędkości i środków nadzoru, instalowanie sygnalizacji świetlnej, itd. Niestety, brak jest systematycznej oceny skuteczności tych rozwiązań. Metoda taka pozwoliłaby zidentyfikować rozwiązania najlepiej nadające się do zastosowania w określonych warunkach. W wyniku projektu powstanie katalog dobrych rozwiązań, wzbogacony o ocenę ich przydatności uzyskaną na podstawie badań empirycznych. Wynikami projektu powinny być zainteresowane zarządy dróg krajowych i samorządowych wszystkich szczebli oraz Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Rada działa przy Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, a jej misją jest propagowanie rozwiązań i działań poprawiających bezpieczeństwo ruchu. 

Szacuje się, że opracowana w ramach projektu metoda oceny bezpieczeństwa przejść dla pieszych przy pomocy automatycznej analizy obrazu przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa pieszych na przejściach. Poprawa ta będzie oznaczała spadek liczby zabitych i rannych. Wyjściową daną do oszacowania wielkości tego spadku mogą stanowić założenia przyjęte w Krajowym Programie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT 2005, w którym przyjęto redukcję liczby zabitych niechronionych użytkowników dróg o 30% w ciągu 8 lat. Roczne korzyści społeczne wynikające z zastosowania z opracowanej w ramach projektu metody oceny bezpieczeństwa przejść dla pieszych można szacować na ponad 44 miliony złotych. Ze względu na rosnące jednostkowe koszty ofiar wypadków w kolejnych latach, będące konsekwencją zakładanego wzrostu zamożności społeczeństwa, korzyści te powinny się zwiększyć się do ponad 82 milionów złotych w roku 2020.

 

• Czajewski, W., Dąbkowski, P., Olszewski, P. (2013). Innovate Solutions for Improving Safety at Pedestrian Crossings; Archives of Transport System Telematics; 6, 16.

• Olszewski, P., Szagała, P., Wolański, M., Zielińska, M. (2013).  Analiza czynników wpływających na zagrożenie pieszych na przejściach przez jezdnię; Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej – Transport, z. 96 Bezpieczeństwo i analiza ryzyka w transporcie, 333.